Heroic Imagination Project (w skrócie: HIP), czyli Projekt Bohaterskiej Wyobraźni to międzynarodowy program edukacyjny autorstwa Philipa G. Zimbardo, słynnego profesora Uniwersytetu Stanforda, psychologa społecznego, badacza dobra i zła. HIP to interwencje psychologiczne zawarte w gotowych, atrakcyjnych dla uczniów scenariuszach. Program jest wdrażany i rozwijany w kilku krajach. Zachęcamy do zapoznania się z wyjątkową propozycją, który pomaga podejmować świadome, odważne decyzje i bohaterskie czyny dnia codziennego chroniące dobro, zdrowie i życie człowieka.
Zapraszam,
dr hab. Agnieszka Wilczyńska
Koordynator Projektu w Polsce
Najczęściej zadawane pytania dotyczące wdrażania
Projektu Bohaterskiej Wyobraźni (Heroic Imagination Project) w Polsce
[Autor: www.facebook.com/ToInspirePro]
.
Na czym polega Projekt Bohaterskiej Wyobraźni?
Projekt Bohaterskiej Wyobraźni czyli Heroic Imagination Project to projekt stworzony z myślą o tym, aby na bazie najnowszych osiągnięć psychologii społecznej dokonywać zmiany społecznej.
Naszym głównym celem jest, aby wśród młodych ludzi szerzyć ideę bohaterskiej wyobraźni a zatem wyobraźni, która pozwala człowiekowi podejmować nieprzeciętne działania chroniące dobro, zdrowie i bezpieczeństwo innych ludzi oraz swoje własne. Chcemy budować i kształtować postawy młodzieży pozwalające dostrzegać niesprzyjające zjawiska społeczne i podejmować natychmiastowe działania w celu ich ograniczania – wspieramy bezpieczne bohaterskie akcje, cywilną odwagę i zdolność współodczuwania.
Chcemy ograniczyć zjawiska defaworyzacji, wykluczania społecznego, przejawy braku zaangażowania, konformizm i uprzedzeń. Zastępować je empatycznym współodczuwaniem oraz działaniami wspierającymi prospołeczne i zaangażowane postawy człowieka
To projekt, który adresujemy głównie do młodych ludzi, ale angażujemy wszystkich: dorosłych i młodzież; uczniów i nauczycieli; rodziców i dzieci; pracowników
i pracodawców – Nas/ Was – Wszystkich.
.
Co wyróżnia Program Prof. Zimbardo spośród innych programów na rynku edukacyjnym?
To program innowacyjny, który powstał na bazie najnowszych wyników badań psychologii społecznej zebranych i opracowanych przez zespół kierowany przez psychologa Prof. Philipa Zimbardo – Prezesa Fundacji Heroic Imagination Project w San Francisco. To program licencjonowany, a zatem każdy Trener Edukacji HIP oraz Nauczyciel HIP dopiero po ukończeniu szkolenia otrzymuje uprawnienia-licencję do prowadzenia lekcji.
Żaden z tematów, które złożyły się na projekt, nie funkcjonował dotąd w takiej treści i w podobnej formie w polskich programach nauczania. Poruszane zagadnienia mają znaczącą wartość zarówno psychologiczną, jak i społeczną. Dotyczą ważkich społecznie kwestii takich jak nieuświadomiona bierność, przekraczanie możliwości rozwojowych swojego umysłu, podporządkowanie się stereotypom czy ignorancja obserwowanych uprzedzeń.
Charakterystyczną cechą programu jest to, że uczestnicy treningu rozpoznają, jak odnaleźć w sobie Bohatera. I to nie takiego, który naraża siebie lub innych ale takiego, który nie obawia się odkrywać powodów dla których inni ludzie, a także być może on sam postępuje stereotypowo lub nieświadomie i podąża za grupą zamiast wykorzystać drzemiące w nim możliwości do zmiany.
Udział w Programie powoduje zmianę w nastawieniu ludzi do samych siebie i otaczającego świata. Dzięki aktywnemu zaangażowaniu się w poszczególne etapy treningu młodzież może zmienić swoje bierne postawy na zaangażowane i stać się agentami społecznej zmiany. Program pokazuje, że można skutecznie działać na rzecz poprawy życia swojej rodziny czy swojej szkoły, oraz że można skutecznie pracować w środowisku lokalnym. W efekcie można znacząco ograniczyć mobbing, bullying, zachowania związane z uprzedzeniami albo te agresywne i wykluczające innych, a zastąpić je bohaterskimi działaniami prospołecznymi. To, co proponuje profesor Philip Zimbardo z pewnością będzie nowe i atrakcyjne dla uczniów. Sposób prezentacji lekcji jest dynamiczny niczym gry komputerowe, więc wciąga nawet najmniej docenianych lub najmniej angażujących się uczniów, przyciąga ich uwagę i uruchamia refleksyjne myślenie. To propozycja całkiem nowych pomysłów, zupełnie nowych materiałów i nowatorskiego podejścia. Również nauczyciele prowadzący takie lekcje nie nudzą się – otrzymują niezbędny pakiet materiałów, zawierający szczegółowy scenariusz zajęć, w oparciu o które mogą wprowadzać do lekcji swoje własne pomysły i przykłady.
.
Kim są osoby wdrażające program HIP Profesora Zimbardo i jak można zdobyć uprawnienia do prowadzenia szkoleń?
„Z–Team” tworzą osoby bezpośrednio współpracujące z Profesorem Zimbardo: naukowcy i praktycy. To psychologowie społeczni i psychologowie kliniczni, którzy są w codziennym kontakcie z Profesorem Zimbardo, omawiają bieżące doświadczenia i wymieniają się wiedzą, aktualizując Program HIP. Z-Team stanowią osoby, które reprezentują różne obszary badawcze i odmienne pasje – łączy ich wspólna idea pracy w HIP.
„Z-Team” szkoli/trenuje grupę Trenerów Edukacji HIP i przygotowuje ich do organizowania samodzielnych szkoleń dla Nauczycieli HIP. Harmonogram Szkoleń dla Trenerów (Szkoła Trenerów HIP) znajduje się w zakładce Szkolenia na stronie internetowej Projektu www.hip.org.pl. Aktualna Lista Trenerów Edukacji HIP, którzy ukończyli szkolenie i posiadają licencję również znajduje się na wspomnianej stronie internetowej w zakładce Trenerzy Edukacji.
Nauczyciele HIP to osoby pracujące w placówkach oświatowych i wychowawczych. Mogą zostać przeszkoleni przez dowolnego Trenera Edukacji HIP wybranego przez siebie z Listy (w wybranym przez siebie miejscu i czasie). Pomimo, że opłacają swoje szkolenia – to z młodzieżą – uczniami i/lub wychowankami dzielą się swoją HIP wiedzą nieodpłatnie. Harmonogram szkoleń dla Nauczycieli również jest dostępny w zakładce: Szkolenia na stronie www.hip.org.pl
Licencje dla Trenerów Edukacji HIP i dla Nauczycieli HIP są udzielane przez Partnera HIP w Polsce.
Wszystkie udzielone licencje HIP (dla Trenerów Edukacji HIP i Nauczycieli HIP) są rejestrowane w Bazie Danych HIP.
Trenerzy Edukacji HIP uczestniczą w całym cyklu Szkoły Trenerów HIP (sześć modułów).
Nauczyciele HIP mogą brać udział w wybranych przez siebie Modułach.
.
Co zawierają materiały Programu i do kogo są adresowane?
Materiały opracowane przez Zespół Heroic Imagination Project w San Francisco Profesora Philipa Zimbardo są chronione prawem autorskim, a każdemu uczestnikowi zajęć jest udzielana po zakończeniu treningu imienna licencja do korzystania z materiałów i prowadzenia lekcji.
W chwili obecnej na program składa się sześć modułów lekcyjnych, z których każdy dotyczy innego społeczno-psychologicznego tematu. Te tematy to np. rasizm, władza, podporządkowanie się grupie, stereotypy, automatyczne przypisywanie cech innym czy bezmyślność w trudnych sytuacjach.
Moduł pierwszy dotyczy zjawiska postronnego widza, tak zwanego Efektu Gapia (Bystander Effect), który pojawia się gdy jesteśmy członkiem różnych grup społecznych. Może prowadzić do tragicznych w skutkach wydarzeń jak na przykład nieudzielenie pomocy komuś kto jej naprawdę potrzebuje zarówno medycznej, jak i tej ludzkiej bazującej na empatii. Niezwykle inspirujący temat poruszany jest w Module drugim w aspekcie nastawienia rozwojowego (Mindset).
To niezwykłe zajęcia pozwolą uczestnikom przekraczać granice własnego myślenia, które dotąd wydawały się niemożliwe do przekroczenia. To znakomity materiał do pracy nie tylko dla uczniów, ale dla pracowników firm i dla każdego człowieka, który chce poznać i móc wykorzystać swój dotąd nieodkryty potencjał. Szkolenia w zakresie Mindset rozpoczną się już wiosną 2015 roku.
Materiały są przekazywane Trenerom Edukacji HIP a następnie Nauczycielom HIP podczas szkoleń grupowych. Po zakończeniu szkolenia każdy uczestnik otrzymuje oryginalny Certyfikat HIP z indywidualną sygnaturą. Informacje o terminach i sposobach opłat za szkolenia dla Trenerów Edukacji HIP i Nauczycieli HIP są udostępniane na bieżąco na stronie internetowej oraz poprzez kontakt indywidualny z poszczególnymi organizatorami szkoleń (zakładka: Szkolenia)
Materiały dla Uczniów – tzw. Karty Pracy wraz z lekcjami są przekazywane uczniom (nieodpłatnie) przez Nauczyciela HIP.
..
Czy każda szkoła może wdrażać program Rozumienie Ludzkiej Natury?
Każda szkoła może taki program wdrożyć, a nawet jest to wskazane – zwłaszcza dotyczy to szkół w którym nagromadzenie problemów społecznych jest duże. Efekty Programu – zarówno krótko- i długoterminowe są nie do przecenienia. Zwykle już uczestnictwo w dwóch pierwszych modułach wzmaga zaangażowanie ucznia w działania szkoły, pojawiają się zachowania prospołeczne, wzrasta poczucie przynależności do szkoły a tym samym wzrasta frekwencja szkolna i zaangażowanie w działania społeczne, a ponadto poszerzane zostają możliwości intelektualne i twórcze uczniów.
.
Czy szkoły powinny przygotować się w jakiś sposób do wprowadzenia projektu?
Szkoła nie musi w specjalny sposób przygotowywać się do wdrożenia programu (od strony technicznej czy też organizacyjnej), ale wskazane jest aby dyrekcja i nauczyciele mieli świadomość, jak nowatorski to jest program i jakie efekty można dzięki niemu osiągnąć.
Lekcje HIP mogą być prowadzone w ramach godzin wychowawczych lub jako element uzupełniający podczas innych zajęć, na przykład na lekcjach z języka polskiego czy z języka angielskiego (wówczas prowadzony jest wariant anglojęzyczny), na zajęciach dotyczących wiedzy o społeczeństwie lub podczas wycieczki szkolnej.
Należy podkreślić, że zwykle w tradycyjnych lekcji szkolnych w przebieg tradycyjnych lekcji angażują się głównie tzw. dobrzy uczniowie. Natomiast nowatorskie zajęcia HIP przyciągają wszystkich uczniów, także tych nieaktywnych lub rozwijających się w innym tempie. Dzięki temu tworzy się przestrzeń do zaangażowania w aktywności społeczne i intelektualno-twórcze uczniów przejawiających różne trudności a nie tylko zdolnych i wybijających się. Moduły edukacyjne zostały przygotowane tak, że ani szkoła, ani nauczyciele nie wkładają dodatkowej pracy w przygotowanie materiału. Prowadzący lekcje Nauczyciel otrzymuje gotowe dane, wyniki badań, teorię wraz z opisem działań i materiały video – tak naprawdę gotowy scenariusz lekcji. Przy minimalnym nakładzie pracy nauczyciel może uzyskać maksymalne wyniki.
Wdrożenie Projektu Bohaterskiej Wyobraźni (HIP) a w jego ramach Programu Rozumienie Ludzkiej Natury powoduje, że edukacja przestaje promować rywalizację, a staje się edukacją prospołeczną, wspierającą współpracę, dzielenie się wiedzą. W tym projekcie każdy może być nauczycielem – także uczeń staje się nauczycielem, zamiast być biernym odbiorcą izolującym się od innych. Zdobywa wiedzę na tyle obszerną, aby samemu móc uczyć pewnych elementów i aby mieć przy tym pełne poczucie sprawczości i satysfakcji. To naprawdę rewolucyjne podejście – jak mawia Profesor Zimbardo. Nie znamy żadnego innego programu, który by taką formę zakładał.
Profesor Zimbardo podkreśla, że wiedza jaką nabywają uczestnicy zobowiązuje do tego, by podejmować świadome, społeczne działania. Takiego podejścia nie odnotowaliśmy dotąd w żadnym innym systemie edukacyjnym na świecie. Wiedza ma wystarczający potencjał, by sprawić, żeby każdy uczeń mógł stać się liderem-agentem zmiany społecznej. Bycie „rewolucjonistą” w tym projekcie oznacza, że jeśli uczestnik naszych zajęć dostrzega, że coś nie działa tak jak powinno w jego kraju, społeczności, systemie szkolnym czy innym systemie lub w sytuacji, to najpierw przekazywana jest przez niego informacja, że konieczna jest zmiana (w jego opinii) lub sam inicjuje tę zmianę – i jeśli zrobi to jako pierwszy zgodnie z tym czego uczy program HIP – inni podążą za nim – a więc także za Tobą, jeśli to Ty będziesz tym Bohaterem. Program HIP nie promuje samotnych szeryfów, wręcz przeciwnie Program promuje tworzenie zespołów bohaterów. Uczestnik ma określone zadanie: przekonać kilka osób z własnego otoczenia, aby spojrzały na świat tak, jak on go widzi (lub podjąć taką próbę). Ważne jest więc przejście od działań indywidualnych do działań w grupie.
.
W jaki sposób program jest monitorowany?
Ważnym elementem wdrażania Programu jest monitorowanie jego efektów i ewaluacja, które odbywają się na poziomie szkoły za pomocą specjalnie przygotowanych narzędzi badawczych – zróżnicowanych w zależności od wdrażanego Modułu. Nauczyciele HIP otrzymują druki ankiet „PRZED” przeprowadzeniem cyklu zajęć i „ PO” zakończeniu cyklu zajęć. Nauczyciel jest proszony o przekazywanie na bieżąco wypełnionych ankiet do Biura HIP.
.
Jak długo szkoła powinna prowadzić HIP?
Długość programu zależy od tego, czy szkoła zdecyduje się na wykorzystanie wszystkich modułów czy tylko wybranych. Optymalne jest wdrażanie każdego modułu po kolei dla każdej grupy uczniów. Ponieważ realizacja projektu zaczęła się w drugiej połowie 2014 roku – w roku szkolnym 2014/2015 wdrażamy moduł pierwszy, a następnie drugi.
Wdrażanie jednego modułu zwykle trwać przez cały semestr podczas cotygodniowych krótkich sesji (lub jako specjalny program jednorazowo – na co należy przeznaczyć od 4 do 8 godzin). Następnie przyswojenie materiału i wykonywanie zadań praktycznych jest weryfikowane podczas kolejnych spotkań z grupą. W rzeczywistości raz wdrożony moduł może być wykorzystywany przez cały okres edukacji na danym szczeblu szkoły i można na jego treściach pracować w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych.
.
Czy zespół ma sygnały świadczące o zainteresowaniu szkół wprowadzaniem HIP?
Zainteresowanie Programem jest duże. Nauczyciele zaczynają dostrzegać wartość projektu w swoich klasach szkolnych i w całej szkole. Warto także wspomnieć o tym, że Profesor Philip Zimbardo spotkał się dwukrotnie w Ministerstwie Edukacji Narodowej, zarówno z Panią Minister Krystyną Szumilas a następnie z Panią Minister Joanną Kluzik-Rostkowską – i za każdym razem prezentowany przez Profesora program spotykał się z uznaniem i poparciem Pań Minister. Profesor Zimbardo opisuje swoje doświadczenia w pracy z polskimi nauczycielami oraz wskazówki do pracy z młodzieżą w kilkunastostronicowym wstępie do książki pod red. A.Wilczyńskiej „Młodzież na biegunach życia społecznego” Wyd. PWN, Warszawa, 2014.
.
Na czym polegają prawa autorskie programu HIP i UHN?
UWAGA:
Prowadzimy działalność związaną z upowszechnianiem programu HIP z poszanowaniem praw własności intelektualnej. Nasza strona internetowa zawiera materiały chronione prawem autorskim, również nasze materiały szkoleniowe (programy i metody) są pod ochroną praw autorskich. Wszelkie informacje, materiały, rysunki, zdjęcia itp. dostępne na stronie www.hip.org.pl nie mogą być redystrybuowane i publikowane bez pisemnej zgody właściciela serwisu. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Materiały programowe i szkoleniowe HIP są ograniczone prawami autorskimi oraz innymi prawami i nie mogą być publikowane, kopiowane i rozprowadzane w żadnej formie.
Prawo do korzystania z materiałów szkoleniowych Projektu i materiałów prezentowanych na stronie mają wyłącznie osoby, które posiadają aktualną zgodę oraz certyfikat Trenera Edukacji HIP lub Nauczyciela HIP wydany przez HIP i zawierający wszystkie indywidualne oznaczenia.
—————————————————————————————